Κοτόπουλο στο φούρνο με χαρίσα και κους κους

Οι τελευταίες δυο εβδομάδες ήταν εξαιρετικά δύσκολες για μένα, για πολλούς λόγους. Ως αποτέλεσμα, νιώθω εξαντλημένη, αποκαρδιωμένη και λίγο αποπροσανατολισμένη, και δυσκολεύομαι πολύ να συγκεντρωθώ σε οτιδήποτε πέρα από τις έγνοιες και τα προβλήματα. Το blogging ωστόσο κατά καιρούς έχει υπάρξει το καταφύγιό μου κι η επικοινωνία με όλους σας μέσα από τις γεύσεις μού φέρνει μόνο χαρά. Αποφάσισα λοιπόν να έρθω εδώ, στο πολυαγαπημένο μου blog, και να μοιραστώ μαζί σας αυτό εδώ το πιάτο.

Μπορεί πολλοί από εσάς που βρίσκεστε αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα να μην έχετε όρεξη να μπείτε στην κουζίνα και είναι απόλυτα κατανοητό. Μια συνταγή είναι τόσο μικρή μπροστά στα τόσο μεγάλα προβλήματα που έχουν ν’ αντιμετωπίσουν οι Έλληνες και τις μεγάλες αποφάσεις που πρέπει να παρθούν. Εσείς όμως που αγαπάτε τις γεύσεις και που το φαγητό είναι ικανό να σας ανεβάσει τη διάθεση, ίσως να θέλετε να ξεφύγετε λιγάκι και να δοκιμάσετε κάτι διαφορετικό από τα συνηθισμένα, ξεχνώντας έστω και για λίγο την πολιτική, τις τράπεζες, τις υποχρεώσεις, το δημοψήφισμα, το αβέβαιο μέλλον και όλα όσα βαραίνουν την ψυχή και το μυαλό σας. Ξέρω, μπορεί να ακούγεται αφελές αλλά πιστεύω πως ένα καλό πιάτο φαΐ είναι ικανό να απαλύνει την στενοχώρια και να ευφράνει την ψυχή.

Αυτό το κοτόπουλο με harissa και κους κους το φτιάχνω συχνά κι ένας από τους λόγους είναι γιατί ο Σ κι εγώ λατρεύουμε τα καυτερά. Η χαρίσα είναι ο ορισμός του καυτερού. Πρόκειται για μια πάστα τσίλι που προέρχεται από την Τυνησία, η χρήση της ωστόσο είναι διαδεδομένη και σε άλλα κράτη της Βόρειας Αφρικής όπως την Αλγερία, το Μαρόκο και τη Λιβύη. Η κάθε χώρα έχει τη δική της εκδοχή με μικρές παραλλαγές στα υλικά αν και η βάση της παραμένει πάντα η ίδια. Καυτερές κόκκινες πιπεριές τσίλι, ελαιόλαδο, σκόρδο, αλάτι και μπαχαρικά όπως κύμινο, άγριο κύμινο (κιούμελ/caraway) και ξερό κορίανδρο. Σε κάποιες περιοχές η χαρίσα είναι καπνιστή ενώ σε άλλες όχι. Η υφή της επίσης διαφέρει κατά τόπους παραγωγής και μπορεί να είναι ρευστή σάλτσα ή πηχτή πάστα, λεία ή τραχιά με κομματάκια τσίλι ή/και σκόρδου.

Η χαρίσα σερβίρεται με κάθε είδος φαγητού και σνακ. Αλειμμένη πάνω σε ψωμί, ανακατεμένη σε σάλτσες για μαγειρευτά, με κρεατικά, με ψάρι, με λαχανικά και όσπρια. Μ’ αρέσει να την χρησιμοποιώ πάνω σε φέτες ψωμιού όπως σας έδειξα σε αυτή την ανάρτηση αλλά και σε πολλά μαγειρευτά και όσπρια. Από τις πιο αγαπημένες όμως συνταγές είναι αυτή εδώ, η οποία είναι απλούστατη, απίστευτα γευστική, με τη χαρίσα να καταφέρνει να μεταμορφώσει ένα από τα πιο καθημερινά κι ανεπιτήδευτα φαγητά, το ψητό κοτόπουλο, σε κάτι το πραγματικά μοναδικό.

Το κοτόπουλο αλείφεται καλά με ένα μείγμα χαρίσα, ελαιόλαδου, σκόρδου, λεμονιού και μελιού, και ψήνεται στο φούρνο καθισμένο πάνω σε λεπτοκομμένες φέτες λεμονιού. Το αποτέλεσμα είναι ένα άκρως εθιστικό κοτόπουλο με ζουμερή σάρκα και τραγανή πέτσα —αχ αυτή η πέτσα!— με καυτερές ασφαλώς πινελιές από την χαρίσα αλλά και τη γλύκα του μελιού όπως και την ξινούτσικη γεύση από το λεμόνι να την αντισταθμίζουν.

Οι φέτες λεμονιού στον πάτο του ταψιού δεν προστίθενται μονάχα για να δώσουν επιπλέον γεύση, άρωμα και υγρασία στο κοτόπουλο καθώς ψήνεται, μα είναι και υπέροχες σερβιρισμένες μαζί με το κοτόπουλο εφόσον η αψιά γεύση τους, σε μικρές δόσεις, χαρίζουν την απαραίτητη όξινη νότα που μετριάζει την κάψα της πάστας τσίλι. Το κους κους είναι εκεί για να ρουφήξει όλους τους νόστιμους χυμούς του κοτόπουλου και μαζί με την προσθήκη φρέσκου δυόσμου να εξυψώσει τη γεύση του όλου πιάτου.

Κοτόπουλο στο φούρνο με χαρίσα και κους κους

Η χαρίσα που χρησιμοποιώ είναι η αυθεντική από την Τυνησία. Αν δεν μπορείτε να την βρείτε, χρησιμοποιήστε οποιαδήποτε άλλη. Επίσης, αυτή που χρησιμοποιώ είναι πολύ καυτερή και πικάντικη. Αν η δική σας δεν σας φαίνεται πολύ καυτερή, χρησιμοποιήστε ½-1 κουταλιά σούπας περισσότερη χαρίσα από όση αναγράφω στη συνταγή. 

Η συνήθης αναλογία κους κους-νερού είναι 1:1. Εμένα ωστόσο το κους κους μου αρέσει λίγο στεγνό και σπυρωτό, ειδικά όταν το σερβίρω με φαγητά που έχουν σάλτσα, όπως αυτό εδώ. Γι’ αυτό και σε αυτές τις περιπτώσεις προσθέτω ¾ κούπας νερό για 1 κούπα κους κους. Αν το θέλετε πιο μαλακό και κολλώδες, τότε ίσως χρειαστεί και λίγο παραπάνω από 1 κούπα νερό για 1 κούπα κους κους. Καλό είναι να διαβάσετε και την συσκευασία γιατί όλα τα κους κους δεν είναι ίδια.

Μερίδες: 2-4 για κυρίως πιάτο

Υλικά

για το κοτόπουλο
1 κοτόπουλο, γύρω στα 1.200 γρ., κομμένο σε 6-8 κομμάτια*
2 σκελίδες σκόρδο, πολτοποιημένες
1½ κουταλιά σούπας χαρίσα (harissa)
2 κουταλιές σούπας ελαιόλαδο
2 κουταλιές σούπας φρεσκοστυμμένο χυμό λεμονιού
2 κουταλάκια γλυκού λεπτόρρευστο μέλι
Αλάτι
Φρεσκοτριμμένο μαύρο πιπέρι
1 μικρό λεμόνι, κομμένο σε πολύ λεπτές φέτες

για το κους κους
1 κούπα κους κους
1 κούπα νερό
2 κουταλιές σούπας ελαιόλαδο
½ κουταλάκι γλυκού αλάτι
Μια χούφτα φρέσκα φύλλα δυόσμου, ψιλοκομμένα

* Πάντα κόβω το κοτόπουλο σε έξι κομμάτια. Δυο πόδια, δυο στήθη, δυο φτερούγες. Προτιμώ να μην τα χωρίζω για να παραμένουν πιο ζουμερά αλλά μπορείτε αν θέλετε να χωρίσετε τα πόδια σε μπούτια και κοπανάκια (drumsticks).

Ειδικά εργαλεία: μεγάλο ταψί, πλαστική μεμβράνη


Προετοιμασία

φτιάξτε το κοτόπουλο
Προθερμάνετε το φούρνο σας στους 190-200°C.

Σ’ ένα μεγάλο γυάλινο μπωλ, προσθέστε το σκόρδο, την χαρίσα, το ελαιόλαδο, τον χυμό λεμονιού, το μέλι, αλάτι και πιπέρι και ανακατέψτε καλά μ’ ένα κουτάλι. Προσθέστε στο μπωλ τα κομμάτια του κοτόπουλου και πασαλείψτε τα καλά με το μείγμα.

Πάρτε ένα μεγάλο ταψί (αρκετά μεγάλο ώστε να χωράει τα κομμάτια του κοτόπουλου σε μια στρώση) και απλώστε στον πάτο τις φέτες λεμονιού. Τοποθετήστε από πάνω τα κομμάτια κοτόπουλου, με την πέτσα προς τα πάνω, και περιχύστε με τα υγρά.

Τοποθετήστε το ταψί στο μεσαίο ράφι του φούρνου και ψήστε για 50 λεπτά περίπου, μέχρι το κοτόπουλο να πάρει ένα χρυσοκάστανο χρώμα και η πέτσα του να καραμελώσει και να γίνει τραγανή. Επίσης, αν εισάγετε ένα μαχαίρι στο πιο χοντρό μέρος των κομματιών του κοτόπουλου, θα πρέπει τα ζουμιά να βγαίνουν καθαρά κι όχι κοκκινωπά. Μην το ψήσετε για περισσότερη ώρα γιατί θα στεγνώσει και θα σκληρύνει.

φτιάξτε το κους κους
Εντωμεταξύ, ετοιμάστε το κους κους.

Τοποθετήστε το κους μους μέσα σ’ ένα μπωλ μεσαίου μεγέθους.
Σ’ ένα κατσαρολάκι, προσθέστε το νερό και το ελαιόλαδο, και βάλτε σε δυνατή φωτιά. Μόλις πάρει βράση, ρίξτε το μέσα στο μπωλ με το κους κους, προσθέστε το αλάτι και ανακατέψτε με ένα κουτάλι. Αμέσως καλύψτε το μπωλ καλά με πλαστική μεμβράνη κι αφήστε το έτσι για 10 λεπτά περίπου μέχρι να ρουφήξει το νερό.
Αφαιρέστε την πλαστική μεμβράνη και δοκιμάστε. Αν είναι λιγάκι σκληρό, καλύψτε το ξανά και αφήστε το 2-3 λεπτά ακόμα. Όταν είναι έτοιμο, αφρατέψτε το κους κους με ένα πιρούνι.

Λίγο πριν το σερβίρετε, ελέγξτε αν χρειάζεται επιπλέον αλάτι και πασπαλίστε με τον ψιλοκομμένο δυόσμο.

Όταν το κοτόπουλο είναι έτοιμο, σερβίρετε σε πιάτα πάνω από το κους κους, φροντίζοντας να ρίξετε πάνω από το κους κους και το κοτόπουλο μπόλικο από το νοστιμότατο ζουμάκι το οποίο θα σας ξετρελάνει. Επίσης, μην ξεχάσετε να σερβίρετε σε κάθε πιάτο και 1-2 φέτες λεμονιού που θα δώσουν εκείνη την αψιά γεύση που θα μετριάσει την κάψα της χαρίσα.